 |
| ธรรมชาติ |
ท้องฟ้า สายน้ำ สิ่งที่มีอยู่และเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ และมีสภาพและการเปลี่ยนแปลงไปได้ตามกาลเวลา มีระบบความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนในตัวเองด้วยปัจจัยต่างๆ กัน และองค์ประกอบการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอาจค่อยเป็นค่อยไปจนยากที่จะสังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลงนั้นๆ แต่ในระยะยาว อาจตรวจสอบการเปลี่ยนแปลงนั้นได้ และในบางครั้งการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอาจรวดเร็วจนเห็นได้ชัด แล้วแต่กรณี มนุษย์อาจใช้บางสิ่งของแหล่งธรรมชาติให้เกิดประโยชน์กับตนเองได้ และมักเรียกแหล่งธรรมชาติประเภทนั้นว่า ทรัพยากรธรรมชาติ เช่น แร่ ก๊าซ ถ่านหิน หรือน้ำมันใต้ดิน ป่าไม้ ปลาในน้ำ เป็นต้น
แต่ผลจากการใช้ประโยชน์ของมนุษย์อาจทำให้เกิดการสูญสลายของแหล่งธรรมชาตินั้นได้ ถ้าปราศจากความเข้าใจในการใช้ทรัพยากรนั้นๆ แต่เดิมการใช้ประโยชน์จากแหล่งธรรมชาติยังมีน้อย จึงทำให้คนส่วนใหญ่ละเลยไม่ได้ให้ความสนใจกับแหล่งธรรมชาติทั่วๆไปมักมุ่งเน้นแต่เฉพาะแหล่งธรรมชาติที่เป็นทรัพยากรธรรมชาติเท่านั้น แต่ในปัจจุบันทรัพยากรธรรมชาติเหลือน้อยลง และแหล่งธรรมชาติอื่นๆถูกใช้ประโยชน์มากขึ้นในขณะเดียวกันก็มีการทำลายแหล่งธรรมชาติโดยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์
ปัจจุบันประเทศไทยมีพื้นที่แหล่งธรรมชาติที่ได้รับการคุ้มครองตามกฎหมายอนุรักษ์แล้วซึ่งอยู่ในความดูแลของกรมอุทยานสัตว์ป่าและพันธุ์พืชกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเป็นส่วนใหญ่ประกอบด้วยอุทยานแห่งชาติทางบกและทาางทะเล จำนวน 140 แห่ง แบ่งเป็นอุทยานแห่งชาติทางบก 116 แห่ง และทางทะเลอีก 24 แห่ง เขตรักษาสัตว์ป่า จำนวน 55 แห่ง วนอุทยาน จำนวน 69 แห่ง และเขตห้ามล่าสัตว์ป่า จำนวน 45 แห่ง
แหล่งธรรมชาติอันควรอนุรักษ์ของท้องถิ่นได้ถูกนำมาใช้ประโยชน์ในหลายๆ ด้าน เช่น ด้านนันทนาการ ด้านการศึกษา ฯลฯ แต่ในปัจจุบันแหล่งธรรมชาติได้ถูกนำมาใช้ประโยชน์เพื่อการท่องเที่ยวมากขึ้น โดยเฉพาะการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ซึ่งหลายฝ่ายทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชนทั่วไปให้ความสนใจ และพยายามผลักดันเพื่อให้สามารถใช้ประโยชน์จากแหล่งธรรมชาติได้อย่างยั่งยืน
ปราโมทย์ โชติช่วง ณ ราชบุรี
